Τα πιο σημαντικά άλμπουμ της jazz όλων των εποχών.
1. Miles Davis – Kind of Blue (1959)
Γιατί είναι σημαντικό: Αυτό το άλμπουμ θεωρείται η επιτομή του modal jazz, ενός στυλ που βασίζεται σε μουσικές κλίμακες αντί για σύνθετες συγχορδίες. Το Kind of Blue είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και καλλιτεχνικά jazz άλμπουμ όλων των εποχών.
Δημιουργός: Ο Miles Davis ήταν ένας θρυλικός τρομπετίστας και καινοτόμος που έσπρωξε τη jazz σε νέα σύνορα για δεκαετίες. Μαζί του παίζουν μεγάλες μορφές όπως ο John Coltrane και ο Bill Evans.
Ιστορικό: Το άλμπουμ είναι ορόσημο της modal jazz. Αντί για περίπλοκες συγχορδίες, ο Davis χρησιμοποίησε απλές κλίμακες, δίνοντας στους μουσικούς περισσότερη ελευθερία στον αυτοσχεδιασμό. Οι ηχογραφήσεις έγιναν σε δύο συνεδρίες και οι μουσικοί είχαν ελάχιστες πρόβες, προωθώντας τον αυτοσχεδιασμό.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Miles Davis: Τρομπέτα
John Coltrane: Τενόρο σαξόφωνο
Cannonball Adderley: Άλτο σαξόφωνο
Bill Evans: Πιάνο (σε όλα τα κομμάτια εκτός από το “Freddie Freeloader”)
Wynton Kelly: Πιάνο (στο “Freddie Freeloader”)
Paul Chambers: Μπάσο
Jimmy Cobb: Ντραμς
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “So What” είναι ίσως το πιο αναγνωρίσιμο κομμάτι, με τον χαρακτηριστικό διάλογο μεταξύ της τρομπέτας και του σαξοφώνου.
Κυρίως κομμάτια: “So What,” “Blue in Green.”
2. John Coltrane – A Love Supreme (1965)
Γιατί είναι σημαντικό: Ένα πνευματικό άλμπουμ, όπου ο Coltrane εκφράζει την ευγνωμοσύνη του για τη ζωή μέσω της μουσικής. Θεωρείται ένα από τα πιο εμπνευσμένα και δυναμικά έργα της jazz.
Δημιουργός: Ο John Coltrane ήταν σαξοφωνίστας και από τους πιο καινοτόμους μουσικούς, γνωστός για την τεχνική του και τον συναισθηματικό του βάθος.
Ιστορικό: Το άλμπουμ αποτελεί μια πνευματική δήλωση του Coltrane, γραμμένη ως ευχαριστία στον Θεό. Το έργο χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες: Acknowledgement, Resolution, Pursuance, Psalm. Είναι ένα από τα πιο προσωπικά και συγκινητικά έργα της jazz.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
John Coltrane: Τενόρο σαξόφωνο
McCoy Tyner: Πιάνο
Jimmy Garrison: Μπάσο
Elvin Jones: Ντραμς
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “Acknowledgement” εισάγει το βασικό θέμα, το οποίο ο Coltrane επαναλαμβάνει με ευλάβεια, δημιουργώντας μια αίσθηση ιεροτελεστίας.
Κυρίως κομμάτια: “Acknowledgement,” “Resolution.”
3. Dave Brubeck Quartet – Time Out (1959)
Γιατί είναι σημαντικό: Το άλμπουμ πρωτοπόρησε στη χρήση παράξενων μέτρων (π.χ., 5/4 στο “Take Five”), καθιστώντας τη jazz πιο προσβάσιμη στο ευρύ κοινό.
Δημιουργός: Ο Dave Brubeck, πιανίστας και συνθέτης, ήταν γνωστός για τον πειραματισμό του με τη ρυθμική δομή και τη μελωδία. Στο κουαρτέτο συμμετείχε και ο θρυλικός σαξοφωνίστας Paul Desmond.
Ιστορικό: Το άλμπουμ φημίζεται για τα ασυνήθιστα μέτρα που χρησιμοποιεί, όπως το 5/4 στο “Take Five” και το 9/8 στο “Blue Rondo à la Turk”. Το Time Out έγινε μια από τις πρώτες jazz κυκλοφορίες που ξεπέρασαν το παραδοσιακό κοινό της jazz.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Dave Brubeck: Πιάνο
Paul Desmond: Άλτο σαξόφωνο (συνθέτης του “Take Five”)
Eugene Wright: Μπάσο
Joe Morello: Ντραμς
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “Take Five” είναι ίσως το πιο διάσημο instrumental κομμάτι στην ιστορία της jazz, με τη μοναδική μελωδία και το χαρακτηριστικό ντραμ σόλο.
Κυρίως κομμάτια: “Take Five,” “Blue Rondo à la Turk.”
4. Charles Mingus – Mingus Ah Um (1959)
Γιατί είναι σημαντικό: Ένα μείγμα hard bop, gospel, και blues, το άλμπουμ παρουσιάζει το πάθος και την ευφυΐα του Mingus ως μπασίστα και συνθέτη.
Δημιουργός: Ο Charles Mingus ήταν γνωστός για τη συναισθηματική του ένταση, την πολιτική του συνείδηση και τις εκρηκτικές του εμφανίσεις.
Ιστορικό: Το άλμπουμ είναι μια πολύχρωμη συλλογή που συνδυάζει hard bop, gospel, και blues επιρροές. Είναι γεμάτο συναισθηματική ένταση και κοινωνικό σχόλιο. Ο Mingus αφιέρωσε το “Goodbye Pork Pie Hat” στον Lester Young, έναν από τους μεγάλους σαξοφωνίστες της jazz.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Charles Mingus: Μπάσο
John Handy: Άλτο και τενόρο σαξόφωνο
Booker Ervin: Τενόρο σαξόφωνο
Shafi Hadi: Άλτο σαξόφωνο
Horace Parlan: Πιάνο
Dannie Richmond: Ντραμς
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “Fables of Faubus” είναι μια αιχμηρή πολιτική δήλωση, καυτηριάζοντας τις φυλετικές διακρίσεις.
Κυρίως κομμάτια: “Goodbye Pork Pie Hat,” “Fables of Faubus.”
5. Herbie Hancock – Head Hunters (1973)
Γιατί είναι σημαντικό: Ένα εμβληματικό άλμπουμ jazz-funk που γεφύρωσε το χάσμα μεταξύ jazz και pop κουλτούρας. Είναι ένα από τα πρώτα jazz άλμπουμ που έγινε εμπορική επιτυχία.
Δημιουργός: Ο Herbie Hancock, πιανίστας και συνθέτης, ήταν μέλος της μπάντας του Miles Davis πριν ξεκινήσει τη δική του επιτυχημένη καριέρα.
Ιστορικό: Το άλμπουμ θεωρείται ορόσημο για τη jazz-funk σκηνή. Με χρήση synthesizers και ηλεκτρικού ήχου, ο Hancock δημιούργησε ένα από τα πρώτα jazz άλμπουμ που έγινε μεγάλη εμπορική επιτυχία.
Bennie Maupin: Σοπράνο και τενόρο σαξόφωνο, μπάσο κλαρινέτο
Paul Jackson: Ηλεκτρικό μπάσο
Harvey Mason: Ντραμς
Bill Summers: Κρουστά
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “Chameleon” είναι ένας funk ύμνος, με τον χαρακτηριστικό μπάσο ρυθμό και τη χρήση του synthesizer να καθοδηγεί το κομμάτι.
Κυρίως κομμάτια: “Chameleon,” “Watermelon Man.”
6. Thelonious Monk – Brilliant Corners (1957)
Γιατί είναι σημαντικό: Ένα από τα πιο πολύπλοκα και δημιουργικά άλμπουμ του Monk, που φέρνει στο προσκήνιο την ιδιαίτερη, σχεδόν γωνιώδη προσέγγισή του στη σύνθεση και την πιανιστική τεχνική.
Δημιουργός: Ο Thelonious Monk ήταν από τους πιο εκκεντρικούς και πρωτοπόρους πιανίστες της jazz, με μοναδικό στιλ που επηρέασε γενιές μουσικών.
Ιστορικό: Ο Monk προσπάθησε να ξεπεράσει τα όρια της συνήθους jazz σύνθεσης με το Brilliant Corners. Ο συνδυασμός ασυμμετρικών μελωδιών και δύσκολων ρυθμών ήταν τόσο απαιτητικός που οι ηχογραφήσεις κάποιων κομματιών χρειάστηκαν πολλές προσπάθειες.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Sonny Rollins: Τενόρο σαξόφωνο
Ernie Henry: Άλτο σαξόφωνο
Oscar Pettiford: Μπάσο
Max Roach: Ντραμς
Clark Terry: Τρομπέτα (σε επιλεγμένα κομμάτια)
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το κομμάτι “Brilliant Corners” χαρακτηρίζεται από τις πολύπλοκες μεταβολές ρυθμού και συγχορδιών.
Κυρίως κομμάτια: “Brilliant Corners,” “Pannonica.”
7. Ornette Coleman – The Shape of Jazz to Come (1959)
Γιατί είναι σημαντικό: Ένα επαναστατικό άλμπουμ που καθόρισε το free jazz κίνημα, εγκαταλείποντας την παραδοσιακή αρμονία και δομή υπέρ της ελευθερίας στη μουσική έκφραση.
Δημιουργός: Ο Ornette Coleman, σαξοφωνίστας και συνθέτης, ήταν γνωστός για την αντισυμβατική του προσέγγιση που συχνά διχάζει, αλλά ταυτόχρονα ενθουσιάζει.
Ιστορικό: Το άλμπουμ θεωρείται το ξεκίνημα του free jazz κινήματος, με τον Coleman να εστιάζει στην έκφραση και τον αυτοσχεδιασμό αντί για την παραδοσιακή δομή της jazz.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Don Cherry: Κορνέτα
Charlie Haden: Μπάσο
Billy Higgins: Ντραμς
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το κομμάτι “Lonely Woman” ξεχωρίζει για τη μελαγχολική μελωδία του και τη ρυθμική ελευθερία.
Κυρίως κομμάτια: “Lonely Woman,” “Focus on Sanity.”
8. Bill Evans Trio – Waltz for Debby (1961)
Γιατί είναι σημαντικό: Ένα αριστουργηματικό live άλμπουμ που αναδεικνύει την τρυφερότητα και την ευαισθησία του Evans στο πιάνο. Το άλμπουμ θεωρείται υπόδειγμα του piano trio format.
Δημιουργός: Ο Bill Evans, πιανίστας, έφερε λυρισμό και μελωδικότητα στην jazz, εμπνευσμένος από την κλασική μουσική.
Ιστορικό: Ηχογραφήθηκε ζωντανά στο Village Vanguard στη Νέα Υόρκη. Είναι αφιερωμένο στην ανιψιά του Bill Evans, Debby. Το άλμπουμ φημίζεται για την οικεία ατμόσφαιρά του.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Scott LaFaro: Μπάσο (γνωστός για την πρωτοποριακή του προσέγγιση στο όργανο)
Paul Motian: Ντραμς
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “My Foolish Heart” είναι υπόδειγμα συναισθηματικού βάθους και αλληλεπίδρασης μεταξύ των μουσικών.
Κυρίως κομμάτια: “Waltz for Debby,” “My Foolish Heart.”
9. Weather Report – Heavy Weather (1977)
Γιατί είναι σημαντικό: Ένα από τα πιο διάσημα jazz fusion άλμπουμ, όπου η jazz συναντά τη rock και τη funk μουσική. Το “Birdland” έγινε κλασικό κομμάτι.
Δημιουργός: Οι Weather Report, με πρωτοστάτες τους Joe Zawinul (πλήκτρα) και Wayne Shorter (σαξόφωνο), καθόρισαν τη jazz fusion σκηνή.
Ιστορικό: Το Heavy Weather είναι ίσως το πιο αναγνωρίσιμο άλμπουμ της fusion εποχής. Εξερευνά νέες δυνατότητες με τα synthesizers και τον ηλεκτρικό ήχο.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Joe Zawinul: Πλήκτρα, συνθεσάιζερ, φωνητικά
Wayne Shorter: Σοπράνο και τενόρο σαξόφωνο
Jaco Pastorius: Ηλεκτρικό μπάσο (θεωρείται από τους κορυφαίους μπασίστες της ιστορίας)
Alex Acuña: Ντραμς
Manolo Badrena: Κρουστά
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “Birdland” έγινε σύμβολο της jazz fusion σκηνής.
Κυρίως κομμάτια: “Birdland,” “A Remark You Made.”
10. Ella Fitzgerald & Louis Armstrong – Ella and Louis (1956)
Γιατί είναι σημαντικό: Μια από τις πιο εμβληματικές συνεργασίες στην ιστορία της jazz. Η μαγευτική φωνή της Ella συνδυάζεται με την τραχύτητα της φωνής του Louis και την τρομπέτα του.
Δημιουργοί: Η Ella Fitzgerald, γνωστή ως η “Πρώτη Κυρία της Jazz,” και ο Louis Armstrong, μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της jazz.
Ιστορικό: Η συνεργασία αυτή ήταν μια μαγευτική ένωση δύο αντιθετικών φωνών: η ζεστή, καθαρή φωνή της Ella και η χαρακτηριστική, τραχιά φωνή του Louis. Η χημεία τους ήταν εμφανής σε κάθε κομμάτι.
Συμμετέχοντες μουσικοί:
Oscar Peterson: Πιάνο
Herb Ellis: Κιθάρα
Ray Brown: Μπάσο
Buddy Rich: Ντραμς
Ειδικό χαρακτηριστικό: Το “Cheek to Cheek” είναι ένα από τα πιο εμβληματικά ντουέτα τους, γεμάτο ενέργεια και πάθος.
Κυρίως κομμάτια: “Cheek to Cheek,” “They Can’t Take That Away from Me.”